"Troya'ya zenginliği rüzgar getirdi."
Çanakkale Boğazı, 3500 yıl önce de ticaret gemilerinin yoğun olarak geçtiği bir rotaydı. Ege denizinden gelen gemilerin boğazı geçmek için uygun rüzgarı beklediği, vergilerin ödendiği, ticaretin yapıldığı, kılavuzların tutulduğu liman Troya Limanı'ydı. Rüzgarı bekleyen gemilerin getirdiği zenginlik, 3500 yıl öncesinden beri Troya'yı ve bu bölgeyi tarih sahnesinde önemli bir şehir yapmıştır. Öyle ki dünya tarihinin gördüğü en büyük savaşlardan ikisi, Truva Savaşı ve Çanakkale Savaşı aynı topraklarda yaşanmıştır.
3200 yıl önce yaşanan Truva Savaşı, tarihin ilk doğu-batı savaşı kabul edilir. Jeopolitik olarak oldukça stratejik bir konumda olan bu zengin ticaret şehrinde yaşanan savaşın görünen sebebi, Menelaos'un karısı Helen'in, Hektor'un kardeşi Paris'le kaçmasıdır. Halkı tarafından çok sevilen ve Truvalı'ların en büyük savaşçısı olan Prens Hektor, savaşta Truva ordularını komuta etmiş, kimsenin karşısına çıkmaya cesaret edemediği Achilleus ile savaşmış ve şehrin düşmesini 10 yıl geciktirmiştir. Mitolojiye göre Achilleus, Hektor'u ancak Tanrıça Athena'nın yardımıyla öldürebilmiştir. Bu yüzden Hektor efsanevi bir kahraman olmuştur.
Batı edebiyatının ilk büyük edebi eserleri kabul edilen İlyada ve Odysseia destanlarını yazan Homeros, İlyada'da Truva Savaşı'nın son 51 gününü anlatır ve kitap "Böyle oldu yiğit Hektor'un cenaze töreni!" diye biter.
Homeros'un İlyada'sında anlatılan Truva Savaşı'na hayran olan ve kitabı sürekli yanında taşıyan Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'un fethinden sonra Midilli seferi sırasında Truva harabelerini ziyaret eder. Tarihçisi Kritovulos'un yazdığına göre Fatih Sultan Mehmet, Hektor'u kastederek "Truva'nın intikamını aldım" der.
Ve Atatürk.
Troya Savaşı'ndan sonra aynı topraklarda yaşanan ikinci doğu-batı savaşı olan Çanakkale Savaşı, tarihin gördüğü en büyük savaşlardandır. 1. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti kaybeden tarafta olsa da tarihin akışını değiştiren bu savaş Mustafa Kemal Atatürk sayesinde kazanılmıştır.
5400 yıllık geçmişiyle Troya'nın zengin tarihinde bu topraklardan geçmiş ya da bu topraklar için savaşmış önemli şahsiyetlerden başlıcaları.
Cumhuriyet meydanında var olan Atatürk heykeliyle birlikte kent meydanında sergilenecek olan Homeros, Hektor ve Fatih Sultan Mehmet heykellerinin yapımı atölyemizde devam ediyor.
